Cập nhật vào 23/12
Khi bị men gan tăng cao ngoài việc sử dụng thuốc để điều trị, người bệnh có thể ăn 1 số thực phẩm có tác dụng hạ men gan, vừa an toàn, vừa tiết kiệm.
1. Men gan tăng cao là gì?
Men gan tăng cao là dấu hiệu của nhiều bất bình thường trong cơ thể như viêm gan cấp, viêm gan mạn tính giai, tắc đường mật, viêm tụy… Chỉ số men gan (trong đó có GPT, ALT) trung bình đạt từ 0-40U/L, vượt hơn chỉ số này được gọi là men gan cao, tuyệt đối không được xem thường.
Nếu như không được điều chỉnh kịp thời, nồng độ men quá cao sẽ khiến cho bệnh nặng hơn, gây nguy hiểm cho người bệnh. Nồng độ men gan tăng tỉ lệ thuận với mức độ viêm nhiễm của gan, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Vì vậy việc ăn uống như thế nào để men gan ổn định là vô cùng quan trọng.
Men gan bao gồm các protein do gan tiết ra, có tác dụng xúc tác tốt hơn các phản ứng hóa học trong cơ thể. Bình thường, các men này nằm trong tế bào gan và một số cơ quan khác, men gan tăng cao là khi có tổn thương gan khiến các men này tràn vào máu làm tăng nồng độ trong máu. Chỉ số men gan càng cao hơn bình thường thì có thể đánh giá tình trạng tổn thương nhu mô gan càng nhiều.
Bệnh men gan cao phần lớn là do sự thay đổi nồng độ của hai enzym trong gan là AST và ALT mà nguyên nhân làm cho 2 enzym này tăng là do bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
2. Triệu chứng khi men gan tăng cao
Khác với những căn bệnh gan thông thường, người bị men gan cao thường không có biểu hiện quá rõ ràng, nhất là ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên để phát hiện sớm, bệnh nhân nên chú ý một số triệu chứng cơ bản sau:
- Ngứa: Độc tố không được đào thải ra bên ngoài khiến chúng phát tán qua da gây ngứa toàn thân, tùy theo tình trạng men gan cao nặng hay nhẹ.
- Vàng da: Tế bào gan chết đi, giải phóng vào máu sẽ gây ra hiện tượng vàng da. Ngoài các vùng da trên cơ thể thì móng tay cũng có thể chuyển sang màu đục vàng kèm theo triệu chứng màng nhầy trong miệng.
- Phù thũng cơ thể: Đây là triệu chứng men gan cao rất điển hình. Chất thải không được lọc ra bên ngoài cũng có thể đọng lại gây phù thũng mắt cá chân, bàn chân.
- Màu phân bất thường: Khi gan tổn thương, các dịch tiêu hóa thay vì chảy vào ruột sẽ đi ngược vào máu gây đầy bụng, khó chịu và khiến phân có màu nhạt.
- Triệu chứng bệnh men gan cao khác: buồn nôn, đau bụng, mệt mỏi, giảm ham muốn, suy nhược tinh thần…
3. Nguyên nhân khiến men gan tăng
- Do virus gây viêm gan: Viêm gan siêu vi là một trong những nguyên nhân làm chỉ số men gan tăng cao đột biến, đặc trưng nhất là các loại bệnh viêm gan A, B, C.
- Do sử dụng thuốc: Bị men gan cao có thể do việc tự ý dùng thuốc kháng sinh, thuốc trầm cảm, tim mạch, giảm mỡ máu… một cách tràn lan khiến tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng.
- Do chế độ ăn uống: Nguyên nhân của bệnh men gan cao còn do độc tố có trong thực phẩm, đồ uống (bia rượu) khiến gan phải hoạt động nhiều hơn để xử lý và loại bỏ, từ đó khiến tế bào gan bị chết đi và gây tăng men gan.
- Nguyên nhân gây men gan cao do bệnh lý: một số bệnh như sốt rét, đái tháo đường, suy tim, viêm tụy… cũng có thể là nguyên nhân khiến quá trình chuyển hóa tế bào gan bị ảnh hưởng.
3. 10 thực phẩm hỗ trợ hạ men gan hiệu quả
Tỏi
Tỏi là loại gia vị khá quen thuộc trong những bữa ăn của người Việt với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe như: phòng cảm cúm, tăng đề kháng cho cơ thể, điều hòa huyết áp…
Đặc biệt, trong tỏi có chứa Allicin – chất chống oxi hóa, giúp giảm lượng chất độc hại tích tụ trong gan. Vì thế, người bệnh có thể dùng tỏi để chế biến trong các món ăn hàng ngày, để giúp tăng cường chất Allicin bảo vệ gan.
Cá
Đây là loại thực phẩm giàu protein, dễ tiêu hóa và hấp thụ, rất có lợi cho việc phục hồi các tế bào gan bị tổn thương và nâng cao khả năng chống lây nhiễm của cơ thể. Vì vậy, nó rất tốt cho người bị tăng men gan.
Quả Bơ
Nhiều nghiên cứu cho thấy trong bơ chứa nhiều glutathione – một hợp chất giúp đào thải chất độc cho gan cực tốt. Đồng thời bơ còn là loại quả giàu hàm lượng vitamin và khoáng chất giúp tăng cường chức năng của gan, phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.
Nghệ
Nghệ không chỉ tốt cho việc chăm sóc sắc đẹp mà nó còn rất tốt cho việc duy trì sức khỏe của gan. Bên trong nghệ có khả năng giúp tiêu hóa chất béo và hoạt động như một loại kháng sinh tự nhiên bảo vệ gan.
Củ cải đường
Bên trong loại củ này có chứa anthocyanidin – chất chống oxy hóa có tác dụng giúp chống lại các khối u, gạn chế một số tác hại của các loại thực phẩm chức nhiều chất béo và giảm tình trạng viêm gan.
Bưởi
Bưởi là loại quả được nhiều người ưa chuộng bởi nó không chỉ có tác dụng giải nhiệt cho cơ thể mà còn chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa giúp làm sạch gan hiệu quả, thúc đẩy sản xuất các loại enzym giải độc gan, loại bỏ các chất gây ung thư và độc tố khác ra khỏi cơ thể. Hơn nữa, bười còn có tác dụng làm giảm cholesterol, rất tốt cho người gan nhiễm mỡ.
Trà Xanh
Trong trà xanh có chứa chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng tăng cường chức năng gan, giúp giải độc tố và làm mát gan hiệu quả. Hơn nữa, uống trà xanh thường xuyên còn giúp loại bỏ các chất béo có hại tích tụ trong gan.
Dầu ôliu
Trong dầu oliu chứa nhiều lipit giúp hấp thụ các chất độc hại trước khi chúng xâm nhập và gây ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Do đó, sử dụng dầu oliu chính là cách làm giảm bớt gánh nặng cho gan trong việc đào thải độc tố.
Táo
Táo là loại quả rất tốt cho sức khỏe, không chỉ giúp giảm cân, chống táo bón mà còn chứa hàm lượng cao pectin giúp loại bỏ các chất độc hại ra ngoài cơ thể. Nhiều nghiên cứu cho thấy táo có tác dụng hiệu quả trong việc giải độc cho gan, loại bỏ các loại virus và thanh lọc cơ thể.
Ngũ cốc
Ngũ cốc là thực phẩm cung cấp nhiều chất xơ, và là một chất giải độc tuyệt vời cho gan. Hơn nữa, các loại ngũ cốc thường chứa hàm lượng các vitamin B cao có tác dụng trong việc giúp tăng cường chức năng gan hiệu quả.
4. Những điều cần lưu ý khi bị hạ men gan
- Các thực phẩm nên kiêng:
Đồ uống có cồn và ga: Khiến gan phải gồng lên để lọc chất thải làm tế bào gan chết đi và tăng sản sinh enzyme (men gan).
Thực phẩm có nhiều đường: làm tích tụ tế bào hồng cầu gây tắc nghẽn ở người bệnh men gan cao, tạo mỡ gan và làm gia tăng chỉ số men gan.
Nội tạng động vật: chứa rất nhiều cholesterol, không tốt cho những bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ, men gan cao, huyết áp cao…
Đồ ăn cay, mặn: là nguyên nhân kích thích và làm nặng thêm các triệu chứng của người bệnh.
- Uống đủ nước.
- Không nên thức khuya và làm việc quá sức. Ngủ đúng giờ và đủ giấc có thể tăng tốc độ tái tạo gan và duy trì sức khỏe.
- Hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng các loại thuốc có nguy cơ gây hại cho gan.
- Môi trường sống hay làm việc nếu xuất hiện những hóa chất gây hại cho gan bạn nên tìm biện pháp khắc phục tốt hơn.
Trên đây là 10 loại thực phẩm có tác dụng tốt cho việc giải độc gan và hạ men gan hiệu quả. Hy vọng với việc sử dụng những loại thực phẩm này thì tình trạng men gan tăng cao không còn là nỗi lo của bạn nữa.
Để có lá gan khỏe mạnh, đào thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể thì bạn có tham khảo bài viết:
Làm gì để bảo vệ gan khỏe mạnh?
